Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )
Ravanello
Raphanus raphanistrum subsp. landra
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Ravanasso, Ravaniscle, Rafanello, Ravanet.
Noms en français : Radis maritime, Radis sauvage.
Descripcioun :La ravanello èi lou cousin fèr di rais-fort. Trachis dins lis ermas, en ribo de camin e peréu proche de la mar. Se recounèis à si petalo que s'estrechon (à ounglet), si fueio pelouso coumpausado de 2 à 8 paréu de tros prefound e subretout à si fru acaba emé un bè, ço que lou destrìo dóu gènre proche Brassica. Coumpara emé la subsp. raphanistrum que ié sèmblo.
Usanço :Tout èi manjadis dins la ravanello. Li flour e li jóuini fueio en ensalado, li fueio mai vièio (mai pas trop que pièi soun amaro), cuecho, li jóuini fru peréu. Se fai uno meno de moustardo emé li grano que se manjon peréu greia.
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 80 (100) cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Raphanus
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto de coustiero
Mai à setèmbre
Liò : Ribiero
- Mar
- Champ
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-atlantico
Ref. sc. : Raphanus raphanistrum subsp. landra (Moretti ex DC.) Bonnier & Layens, 1894